Lerende of oefenaudit als kwaliteitsinstrument

Een belangrijke voorwaarde voor duurzame onderwijskwaliteit is dat iedereen die bij een opleiding betrokken is, i.c. management, docenten, studenten, werkveld:

  • weet wat de koers en het beleid van de opleiding is;
  • weet welke stappen door wie binnen deze koers worden ondernomen;
  • beseft wat zijn of haar specifieke bijdrage aan de koers is;
  • weet wat daarbij goed en minder goed loopt;
  • weet wat, wie, waarom bijstuurt.

Als dit het geval is, is de opleiding niet alleen “in control”, maar kan zij haar professionele kwaliteitsdialogen (tussen docenten onderling, tussen docenten en staf, tussen docenten en werkveld, tussen management en docenten en tussen docenten en staf) gerichter en effectiever inzetten voor duurzame kwaliteitsverbetering. De professionals weten immers allemaal vanuit welke context en beginsituatie de professionele dialoog gevoerd wordt en aan welke koers deze dialoog een bijdrage levert. Als professionals systematisch over onderwijs, inhoud, didactiek en niveau praten ontstaat de zogenaamde Grote Kwaliteit.

Het is om deze reden dat opleidingen (HBO en MBO) Onderwijs.pro inschakelen voor lerende audits en oefenaudits. In onze visie zijn lerende audits en proefaudits hele krachtige kwaliteitsinstrumenten. Met veel plezier voeren we dan ook regelmatig lerende en oefenaudits uit voor opleidingen (bv onlangs bij alle opleidingen van een heel domein van Avans, maar ook in de projecten waarin we projectleider accreditatie zijn).

Hierbij werken we het liefst met een binnen- en een buitenkring. De binnenkring onderwerpen we aan een auditgesprek op basis van de kaders van de NVAO (HBO) of inspectie (MBO). Daarbij gaan we op zoek naar potentiële risico’s. Hierbij kijken we niet alleen sec naar de standaarden, maar nemen ook de kennisorganisatie, het leiderschap en vooral ook de professionele samenwerkingscultuur mee.

Omdat alle professionals van de opleiding bij alle auditgesprekken aanwezig zijn, hoort iedereen het integrale verhaal van de opleiding vanuit verschillende perspectieven (beleidsperspectief, leiderschapsperspectief, curriculumperspectief, governance en borgingsperspectief, studentperspectief, ondersteuningsperspectief).

Alle medewerkers van de opleiding horen dus, gesprek voor gesprek, het zelfde integrale verhaal, zien verhaal voor verhaal waar de sterke en zwakke punten van de opleiding zitten en bespreken dit na afloop van de gesprekken met elkaar en onze auditor/adviseur. Deze laatste adviseert mee met een onafhankelijke blik waarbij hij/zij de situatie van de opleiding kan vergelijken met andere opleidingen in Nederland en met de NVAO/inspectiekaders. Op deze manier zien wij, vaak in een halve dag al, dat de verschillende perspectieven beter op elkaar afgestemd raken, de potentiële risico’s door iedereen herkend en geduid worden, het begrip voor elkaar toeneemt, men elkaar beter weet te vinden en de eerste oplossingsrichtingen al op tafel komen.

Benieuwd of de lerende audit ook voor uw opleiding een bijdrage aan duurzame onderwijskwaliteit kan leveren? Neem dan contact met me op.

Dr. Paul van Deursen
Auditor/adviseur/trainer

27 mei, 2018

door Paul van Deursen